maandag 15 juli 2013

Andrianampoinimerinandraintsimitoviaminandriampanjaka

Manao ahoana!

Ja, ik heb die naam vanbuiten geleerd en ja, daardoor voel ik mij nu superstoer. Maar het is niet daarom dat ik een post over hem maak. En ook niet omdat mijn baobab zijn naam draagt (maar dan met II achter), de baobabnaam is uit een groot ontzag en respect voor deze man, die een van de beste heersers was die Madagaskar gekend was, ook al is Madagaskar nooit één geweest onder zijn bewind, het was zijn droom en het is hem via zijn nakomelingen gelukt. Maar dit heeft Wereldverbeteraarster jullie al allemaal verteld, dus wat kom ik hier nu nog doen? Wel, ik ga aantonen hoe een groot heerser hij was, en welke poëtische uitspraken hij heeft gedaan. Ja ja, hoogstaander en van een meer literaire waarde dan Obama's Yes, we can! Ik zou natuurlijk alle uitspraken die hij in zijn hele leven gedaan heeft kunnen bespreken, maar daar heb ik noch de tijd, noch de kennis en noch de energie voor, dus hou ik het bij de 3 belangrijkste en mooiste uitspraken.

De eerste is een lange, die aantoont dat hij een machtig goede vorst moet geweest zijn. Vrij vertaald is deze ongeveer: "Ik construeer dijken, omdat het deze zijn die toestaan van jullie te voeden, jullie, mijn onderdanen, want het water laat toe om rijst uit te poten, en de rijst voedt mijn mensen. Dus, als jullie dijken bouwen, dan is het zodat jullie water hebben, jullie, mijn onderdanen. Ik zal water geven aan de groten en ik zal er ook geven aan de kleinen. Omdat ik wil dat iedereen water binnenkrijgt bij zich, of ze nu groot zijn, of klein." Ik denk niet dat er hier veel uitleg bij nodig is. Voor hem was iedereen in zijn rijk gelijk, en wat hij deed, deed hij voor zijn onderdanen. Dát is wat iemand een goede heerser maakt.

De volgende is eerder kort, maar legt zichzelf niet zo makkelijk uit. Om de quote te begrijpen moet je weten dat in de tijd van Andrianampoinimerina de rijstteelt de belangrijkste vorm van landbouw was, en dus ook OVERAL voorkwam. Hij sprak de quote uit toen hij besloot om heel Madagaskar te verenigen. Dit is de enige quote die ik in het Malagasi heb: "Ny riaka no valamparihiko." Vrij vertaald is dit: "De zee is de limiet van mijn rijstveld." Hierin zie je vooral het poëtische karakter van de man, hij namelijk evengoed kunnen zeggen "ik wil over het volledige eiland heersen", maar dit deed hij niet. De quote klinkt trouwens het mooist zoals ik hem aantrof in mijn boek, in het Frans: "La mer est la limite de ma rizière." Prachtig toch?

"La mer est la limite de ma rizière." - Andrianampoinimerinandriantsimitoviaminandriampanjaka

En de laatste is eigenlijk nogal een trieste quote, deze nam hij in de mond op zijn sterfbed, om aan zijn zoon te vertellen dat hij zijn droom moest verderzetten. Dama is de bijnaam van zijn zoon, Radama I, ook bijgenaamd Radama de mooie. De vrije vertaling van de quote: "Dama, oh! Mijn oudste zoon! Oh, fragment van mijn leven! Mag ik je voorafgaan aan het heiligdom! Hoe mooi je bent! Je lijkt niet op de meeste mannen. Je lijkt op een god, neergezet op de Aarde. Je bent niet uit mijn stoel, maar vanuit mijn mond vertrokken, want je bent een vrucht van de Schepper. Ik ga niet dood, ik die zo'n zoon heb!" Hierin zien we de gedrevenheid, zelfs wanneer de dood nabij is, van Andrianampoinimerina en zijn droom. Het getuigt ook van een grote liefde voor zijn zoon, en het geloof dat hij zijn droom kan afmaken.

Jullie hebben het door, LLHZN is helemaal betoverd door Andrianampoinimerinandriantsimitoviaminandriampanjaka, maar na deze post, wie niet? Alle quotes zijn uit het Frans vertaald door LLHZN en verzameld door Didier Mauro en Emeline Raholiarisoa. Ik hoop van harte dat jullie ook vervuld worden van bewondering voor deze man!

Veloma
LLHZN



Geen opmerkingen :

Een reactie posten